Xác định tư cách người bị kiện trong vụ án hành chính là việc vô cùng quan trọng trong vụ án hành chính. Hiện nay, những quy định của pháp luật về người bị kiện trong vụ án hành chính được Luật tố tụng hành chính quy định tại nhiều điều luật thuộc nhiều chương khác nhau, trong đó chủ yếu tập trung tại chương IV về người tham gia tố tụng, quyền và nghĩa vụ của người tham gia tố tụng.
Table of Contents
Khái niệm người bị kiện trong vụ án hành chính
Khoản 9 Điều 3 Luật tố tụng hành chính
Nêu khái niệm về người bị kiện, theo đó: “Người bị kiện là cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước, danh sách cử tri bị khởi kiện.”
Đặc điểm người bị kiện trong vụ án hành chính
Một là, người bị kiện trong vụ án hành chính là cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyết định hành chính, hành vi hành chính bị khởi kiện. Luật tố tụng hành chính dùng từ “có” để chỉ người bị kiện trong vụ án hành chính mà không khẳng định đó là cơ quan nhà nước và người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước. Tuy nhiên, các cá nhân, cơ quan, tổ chức này có điểm chung là có thẩm quyền trong việc ban hành, thực hiện các quyết định hành chính, hành vi hành chính.
Hai là, người bị kiện trong vụ án hành chính có phạm vi chủ thể rộng, bao gồm cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước, danh sách cử tri bị khởi kiện.
Như vậy, không chỉ có cơ quan hành chính nhà nước, người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước mới là người bị kiện trong vụ án hành chính mà còn có các cá nhân, cơ quan, tổ chức không phải là cơ quan hành chính nhà nước và người có thẩm quyền trong các cơ quan, tổ chức này.
Ba là, việc xác định người bị kiện trong vụ án hành chính phải căn cứ vào quy định của pháp luật về thẩm quyền giải quyết vụ việc đó. Ví dụ: có hai quyết định hành chính bị khởi kiện (một quyết định về xử phạt vi phạm hành chính và một quyết định thu hồi đất của hộ gia đình) và cả hai quyết định hành chính này đều do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ký.
Tuy nhiên, căn cứ vào quy định của pháp luật về thẩm quyền giải quyết các vụ việc này thì người bị kiện trong vụ án hành chính về khiếu kiện quyết định xử lý vi phạm hành chính là cá nhân Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện. Còn người bị kiện trong vụ án hành chính về khiếu kiện quyết định thu hồi đất của hộ gia đình là Ủy ban nhân dân cấp huyện.
Quyền và nghĩa vụ của người bị kiện trong tố tụng hành chính
Người bị kiện trong vụ án hành chính có quyền và nghĩa vụ như các đương sự khác trong vụ án hành chính theo quy định tại Điều 55 Luật tố tụng hành chính và các quyền và nghĩa vụ riêng được quy định tại Điều 51 Luật tố tụng hành chính. Một số quyền và nghĩa vụ cơ bản như:
- Tôn trọng Tòa án, chấp hành nghiêm chỉnh nội quy phiên tòa;
- Cung cấp tài liệu, chứng cứ chứng minh để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình;
- Đề nghị Tòa án xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ của vụ án mà tự mình không thể thực hiện được; đề nghị Tòa án buộc bên đương sự khác xuất trình tài liệu, chứng cứ mà họ đang lưu giữ, quản lý; đề nghị Tòa án ra quyết định buộc cơ quan, tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý chứng cứ cung cấp chứng cứ; đề nghị Tòa án triệu tập người làm chứng, trưng cầu giám định, định giá tài sản;
- Yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng;
- Tham gia phiên tòa, phiên họp;
- Chấp hành nghiêm chỉnh bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật;
- Được Tòa án thông báo về việc bị kiện;…
Trong đó, đáng chú ý là quyền: “Sửa đổi hoặc hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước, danh sách cử tri bị khởi kiện; dừng, khắc phục hành vi hành chính bị khởi kiện”. Việc thực hiện quyền này của người bị kiện sẽ có 2 trường hợp như sau:
+ Trước khi mở phiên tòa sơ thẩm: người bị kiện hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước hoặc chấm dứt hành vi bị khởi kiện và người khởi kiện đồng ý rút đơn khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập đồng ý rút yêu cầu thì Tòa án quyết định đình chỉ giải quyết vụ án.
+ Tại phiên tòa sơ thẩm: người bị kiện hủy bỏ quyết định hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, quyết định giải quyết khiếu nại trong hoạt động kiểm toán nhà nước hoặc chấm dứt hành vi bị khởi kiện và người khởi kiện đồng ý rút đơn khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập đồng ý rút yêu cầu thì Hội đồng xét xử ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án.
Trên đây là một số quy định về người bị kiện trong vụ án hành chính. Trong giải quyết vụ án hành chính, việc hiểu và áp dụng đúng pháp luật về người khởi kiện cũng như người bị kiện có ý nghĩa quan trọng. Việc xác định sai tư cách tố tụng người khởi kiện và người bị kiện là một trong những trường hợp vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng dẫn đến bản án bị hủy để xét xử lại, kéo dài thời gian giải quyết vụ án.
Vì vậy, nếu có nhu cầu giải đáp thắc mắc hoặc cần tư vấn các quy định pháp luật có liên quan về người bị kiện trong vụ án hành chính. Hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời và nhanh chóng.
Mọi thông tin chi tiết, vui lòng liên hệ Luật Sum Họp tại:
Hotline: 038.22.66.998 – 038.22.66.997
Zalo: 038.22.66.998 – 038.22.66.997
– Mail: [email protected]
– Fanpage: Luật sư Bình Dương
– Website: luatsumhop.vn
Để đặt lịch, Qúy khách vui lòng gọi vào số hotline: 038.22.66.998 – 038.22.66.997 để được hẹn trước 1 giờ đồng hồ để chúng tôi phân công Luật sư hỗ trợ Qúy khách.
>> xem thêm: Văn phòng luật sư tại Dĩ An
